HTML wczoraj i dziś

• Blog firmowy
• 4 komentarze

HyperText Markup Language, czyli HTML to najpopularniejszy na świecie hipertekstowy język znaczników. Trudno spotkać kogoś, kto w ogóle o nim nie słyszał i nie ma też w tym nic dziwnego, jest on w końcu najpowszechniej wykorzystywanym językiem, jeśli chodzi o tworzenie stron www. HTML jest stosunkowo prostym językiem. Chociaż na przestrzeni lat dokonały się w nim naprawdę spore przemiany, to jednak podstawowa zasada działania jest taka sama. Język ten opisuje strukturę danych znajdujących się „w stronie www”, określając który fragment ma być tekstem, który odnośnikiem, nagłówkiem itd., a także osadza na niej pliki. Dodatkowo HTML umożliwia również określenie graficznego aspektu strony, ustawiając nie tylko rozmieszczenie poszczególnych elementów, ale także formatowanie treści (bezpośrednio w kodzie lub przy pomocy tzw css’ów- kaskadowych arkuszy stylów). HTML jest językiem wykorzystującym pary znaczników, określanych za pomocą nawiasów ostrokątnych. Należy pamiętać, że nie jest on językiem programowania, a jego możliwości są nieco ograniczone, mimo że, na przestrzeni lat, rozwinął się znacznie.

Początek języków hipertekstowych

Całą historię HTML’a należałoby zacząć od 1980 r., kiedy to Timothy Berners-Lee, angielski fizyk i programista, jeden z twórców usługi www stworzył projekt ENQUIRE. Zawierał on w sobie składowe wspomnianego World Wide Web oraz Semantic Web, chociaż w wielu kwestiach różnice były duże. Jego rewolucyjność polegała na tym, że można było przeglądać dokumenty (pliki), które fizycznie znajdowały się w innym końcu świata. Nazwa ta była skrótem od książki „Enquire Within Upon Everything”, którą autor kiedyś czytał. Co ciekawe, projekt nigdy nie został opublikowany, choć pewne jego części zostały wykorzystane kilka lat później.

Początki HTML’a

Mijały kolejne lata, a Timothy Berners-Lee pracował dalej. W końcu, 11 lat po stworzeniu pierwszego projektu, w 1991 roku zaprezentował publicznie HTML Tags, specyfikację języka HTML, zawierającą 22 tagi (znaczniki). Tak właśnie powstał pierwszy, najprostszy szkielet dokumentu HTML, na bazie którego można dziś tworzyć dość rozbudowane strony, zresztą wiele z tych tagów przetrwało, aż do aktualnej wersji języka. W 1993 organizacja IETF opublikowała pierwszą propozycję specyfikacji języka HTML, która zawierała opis gramatyki opierający się na języku SGML. Do Bernersa-Lee dołączył wówczas Dan Conolly. Zaczęto eksperymentować z atrybutami znaczników, dodawano też nowe. Tak powstał projekt Dave’a Raggetta- HTML+, który sugerował standaryzację znaczników. Z połączenia HTML’a oraz HTML’a +, powstał w 1995 roku HTML w wersji 2.0.

Kolejne wersje

Organizacja IETF stworzyła w tym czasie (1994 r.) oddzielny zespół: HTML Working Group. Rok od założenia wydał on aktualną wersję, a w 1996 roku pierwszą oficjalną specyfikację języka HTML, która do dnia dzisiejszego stanowi jego podstawę. Co ciekawe, wersja 1.0 nigdy nie istniała, numer 2.0 dodano, żeby wyraźnie odróżnić ją od HTML i HTML+. W kolejnych latach rozwój HTML’a nieco zwolnił, chociaż zaangażowane było w niego coraz więcej podmiotów. Do projektu dołączyli komercyjni producenci, w 1996 r. organizacja W3C (World Wide Web Consortium), co poskutkowało sformułowaniem w 1997 roku nowego, obowiązującego standardu HTML 3.2 (poprzednia wersja, 3.0, chociaż była powszechnie wykorzystywana, nie została ogłoszona jako oficjalna specyfikacja). Komputery stawały się coraz powszechniejsze. Miało je coraz więcej ludzi, a ich moce obliczeniowe były coraz bardziej imponujące. Pojawiła się więc kolejna wersja 4.0. Wraz z nią przyszło co prawda mnóstwo problemów, ponieważ przeglądarki nie radziły sobie z właściwym wyświetlaniem css’ów, ale zaczęła obowiązywać jako nowy standard (a właściwie jako trzy nowe standardy: Strict, Transitional oraz Frameset). W Święta Bożego Narodzenia, w roku 1999, dołączono nowe poprawki jako HTML 4.01, a już rok później, język został przeniesiony na grunt XML, tak też powstał XHTML 1.0.

Różnice były dość znacznie, np.:

• W XHTML znaczniki trzeba zamykać w odwrotnej kolejności w stosunku do ich otwierania
• W HTML wielkość liter w znacznikach i atrybutach nie ma znaczenia
• W XHTML muszą występować niepuste znaczniki zamykające – Konieczność stosowania cudzysłów w atrybutach (XHTML)
• Inny sposób implementowania skryptów. Pojawił się pewien konflikt interesów, część osób chciała iść w jedną stronę, część w drugą…

Współczesność, czyli HTML 5

W roku 2000 język HTML został uznany międzynarodowym standardem, kilka lat później wyszła wersja HTML 5 i do dnia dzisiejszego właściwie nie za dużo się zmieniło. W 2004 roku utworzono WHATWG (ang. Web Hypertext Application Technology Working Group), grupę która 4 lata później zaprezentowała światu szkic wersji 5. „Wyszedł” on z HTML w wersji 4 i XHTML 1, początkowo konkurując z XHTML 2, projektem, który w 2009 r. ostatecznie upadł, bowiem środowisko producentów stron ukierunkowane było jednak na HTML’a. Główna różnica tkwiła w kompatybilności wstecznej, z którą XHTML 2 miał zrywać. Różnice pomiędzy aktualną, a poprzednią wersją HTML’a są spore. Przede wszystkim dodano wiele nowych elementów, ale także sprecyzowano pewne niejasności ze specyfikacji poprzedniej wersji, m. in. związane ze sposobem obsługi błędów, odtąd ma być ona taka sama w każdej przeglądarce (albo dany element działa albo nie działa). Duży nacisk postawiono także na precyzyjne definiowanie znaczenia poszczególnych symboli (semantyka). Na znaczeniu straciły znaczniki takie jak div czy span , a pojawiły się takie jak header, article, aside, canvas, figure, footer, mark, output. Według zapowiedzi, w 2016 roku ma pojawić się standard 5.1, oraz zostać ogłoszony szkic do HTML5.2.

Przyszłość czyli HTML 6

Od pewnego czasu coraz więcej mówi się o 6 wersji HTML’a (i przy okazji o css 4). Na ten moment dokładna data wprowadzenie nie jest jeszcze znana, a nawet gdyby była, to i tak należałoby ją traktować z lekkim przymrużeniem oka, ponieważ z autopsji wiadomo, jak takie projekty potrafią się przeciągać. Nie mniej jednak należy się spodziewać, że kiedyś ta aktualizacja nastąpi. Czego możemy oczekiwać od HTML 6? Na pewno duży nacisk będzie położony na bezpieczeństwo (obowiązkowo powinien występować brak kompatybilności ze starszymi wersjami przeglądarek), poza tym mają zostać wprowadzone zwykłe nawiasy (w miejsce ostrokątnych), poprawiona ma być obsługa stron atrakcyjnych graficznie, wprowadzony znacznik bluetooth, funkcja wymiany plików peer-to-peer itd. Jak będzie w rzeczywistości? Czas pokaże…